ประเพณีและวัฒนธรรม


ตักบาตรหาบจังหัน

 ในวิถีชีวิตธรรมดาที่ไม่ธรรมดา ภาพที่ทุกคนเคยเห็นกันในการใส่บาตรตอนเช้าในต่างจังหวัด ก็คือการที่ทุกคนออกมายืนรอใส่บาตรพระกันที่หน้าบ้านตอนเช้าๆ แล้วพระสงฆ์ก็จะออกบิณฑบาตไปยังบ้านต่างๆ

แต่ที่หมูบ้าน "หาดสองแคว" อ.ตรอน จ.อุตรดิตถ์ เป็นการใส่บาตรที่ไม่ธรรมดาไม่เหมือนหมู่บ้านอื่นๆ เพราะเป็นการใส่บาตรซึ่งเป็นประเพณีและวัฒนธรรมท้องถิ่นของที่นี่ เรียกว่า "การตักบาตรหาบจังหัน" หรือการ "ประเพณีหาบสาแหรก" ซึ่งเป็นประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นที่สืบทอดกันมานานตั้งแต่สมัย บรรพบุรุษ





โดยคำว่า "จังหัน" หมายถึงภัตตาอาหารที่จะถวายแด่พระสงฆ์ในตอนเช้า พระสงฆ์จากวัดหาดสองแควจะแบ่งสายกันออกเดินบิณฑบาตไปตามหมู่บ้าน เดินไปจนสุดเส้นทางแล้วก็จะเดินกลับ โดยจะมีชาวบ้านที่อยู่ท้าบหมู่บ้าน จะตีเกราะเป็นสัญญาณให้ทุกคนในหมู่บ้านรู้ เพื่อที่จะได้ออกมายืนรอใส่บาตรกันชาวบ้านที่ยืนรอใส่บาตรอยู่ก็จะใส่บาตรเฉพาะข้าวสุกหรือข้าวสวยนั้นเอง โดยที่จะไม่มีกับข้าวอื่นๆ ใส่ลงไปในบาตรด้วย เพราะจะนำกับข้าวอาหารคาวหวานอื่นๆ ตามไปที่วัดทีหลัง โดยการตักบาตรหาบจังหันนี่ จะอยู่ตรงที่ การนำสำรับอาหารหรือปิ่นโต มาวางไว้ที่แป้นไม้หน้าบ้านของตนเอง จากนั้นก็จะมีชาวบ้านที่อาสาเป็ฯคนหาบสาแหรกไม้คาน สายละ 3-4 คนนำอาหารของแต่ละบ้านไปถวายพระที่วัดแทนนั้นเอง

ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

อาหารพื้นบ้านสไตส์ลาวเวียง

รูปภาพ
ที่ชุมชนลาวเวียงแห่งนี่ นอกจากจะมีวัฒนธรรมที่ดีงาม มีเอกลักษณ์เป็นของตัวเองแล้ว เสน่ห์อย่างหนึ่งของการมาเที่ยวที่นี่ ก็การที่ได้มาชิมอาหารพื้นบ้าน ซึ่งเป็นการเข้าถึงวิถีชีวิตของชุมชนนั้นๆได้อย่างแท้จริง รสชาติอร่อยแปลกใหม่ อร่อยไม่เหมือนใคร แถมยังดีต่อสุขภาพอีกด้วย หา รับประทานที่ไหนไม่ได้อีกแล้ว ต้องที่นี่ที่เดียวเท่านั้น แกงหยวก อาหารจานแรกที่จะนำเสนอก็คือ "แกงหยวก" ส่วนผสมหนักๆของคือ "หยวกกล้วย" ส่วนที่นำมาแกงนั้นคือใจกลางของต้นกล้วย ที่ยังอ่อนๆอยู่นิยมใส่กับไก่บ้านและวุ้นเส้น บ้างก็ใส่ปลาแห้ง เมนูนี่เป็นอาหารตามความเชื่อของชาวบ้านหาดสองแคว เพราะหยวกกล้วยในแกงมีเยื้อมีใยเยอะมาก เชื่อว่าถ้าใครได้กินแล้วก็จะมีเยื้อใยต่อกัน จากไปแล้วจะได้กลับมาเยี่ยมเยือนกันอีก พริวอั่ว ต่อมาอาหารจานที่สอง  เป็นอาหารจานเด่นคู่ครัวของที่นี่ นั้นก็คือ "พริวอั่ว" หรือ "พริกยัดไส้" นั้นเอง เป็นพริกเม็ดใหญ่ที่ควักไส้ออก แล้วนำข้าวโพดสับให้ละเอียด ปรุงรสด้วยเครื่องเทศหลากหลายชนิด แล้วนำมายัดไส้ เอาไปทอดให้สุก กินกับข้าวสวยร้อนๆ จะทานเป็นของว่าง
อ่านเพิ่มเติม

การแสดงท้องถิ่นของชุมชน

รูปภาพ
นอกจากที่ทุกคนจะได้ สัมผัสกับบรรยาการย้อนยุคและเลือกซื้ออาหาร ขนมแบบดั้งเดิมของชาวลาวเวียงแล้ว ยังจะได้รับชมการแสดงพื้นบ้านต่างของชุมชนอีกมากมาย ซึ่งเป็นการแสดงแบบท้องถิ่นแท้ๆ เป็นเยาวชนในหมู่บ้านและชาวบ้านที่มีความรู้ความสามารถ มาแสดงให้ชมกันอย่างฟรีๆ โดยชาวบ้านแต่ละหมู่บ้านจะผลัดกันมาแสดงในต่างการแสดงต่างๆ ที่แต่ละหมู่ถนัด เพลงยฉ่อยย้อนยุค การแสดงแรก "เพลงยฉ่อยย้อนยุค"เพลงฉ่อย เป็นเพลงพื้นเมืองที่ไม่ทราบถิ่นกำเนิด เป็นการละเล่นเพลงพื้นเมืองที่แพร่หลายมากที่สุดเพลงหนึ่ง มีคนร้องเล่นกันอย่างกว้างขวาง ไม่มีเครื่องดนตรีประกอบการร้องนั้น มีแต่การปรบมือเป็นการให้ประกอบจังหวะอย่างเดียว แต่ส่วนภายหลังเขาเอา "กรับ" มาตีด้วย การแต่งตัวนั้น ชายหญิงนุ่งผ้าโจงกระเบน ใส่เสื้อคอไทย คอกลมกระดุม 3 เม็ด มีผ้าขาวม้าเคียนพุง ส่วนหญิงใส่เสื้อสบาย ๆ แต่มีสไบเฉียง ทุกครั้งและขาดมิได้ เวลาเขียนคิ้วใช้ผงถ่านกากมะพร้าว เพลงเกี่ยวข้าว การต่อมาเรียกว่า "เพลงเกี่ยวข้าว" เป็นการแสดงที่ใช้สำหรับร้องเพลงกันในขณะลงแขกเกี่ยวข้าว อันเป็นอาชีพสำคัญของประชาชนชาวไ
อ่านเพิ่มเติม

ชุมชนลาวเวียง บ้านหาดสองแคว จังหวัด อุตรดิตถ์

รูปภาพ
ชุมชนลาวเวียงจันทร์ บ้านหาดสองแคว เดิมอพยพมาจากเมืองลาวเวียงจันทร์ มาตั้งถิ่นฐานอยู่บนฝั่งตะวันตกของแม่นํ้าน่าน ในปัจจุบันชุมชนได้ขนาดใหญ่ขึ้นไปทางทิศเหนือของแม่นํ้าน่าน จึงเกิดเป็นชุมชนเล็กๆ ได้แก่บ้านหาดสองแคว สำหรับที่มาของชื่อหมู่บ้านหาดสองแควนั้น ตั้งตามลักษณะภูมิประเทศในขณะนั้น ซึ่งเป็นทางออกของลำนํ้าสองสายที่ไหลมาบรรจบกัน คือแม่นํ้าน่านกับคลองตรอน จึงตั้งชื่อเรียกว่าบ้านหาดสองแคว นอกจากยังมีชุมชนอื่นๆโดยรอบอีก ได้แก่บ้านวังสะโม บ้านหาดสองแคว บ้านเด่นสำโรงและบ้านวังแดง ชุมชนลาวเวียงหมู่บ้านหาดสองแคว เป็นชุมชนที่เข้ามาในสมัยรัชกาลที่ 3 หลังจากการปราบกฏของเจ้าอนุวงศ์ได้แล้ว ในปี พ.ศ. 2371 บ้านหาดสองแคว หรือ ชุมชนลาวเวียง จากคำบอกเล่าของคนเฒ่าคนแก่ได้กล่าวไว้ว่า บรรพบุรุษของชุมชนลาวเวียงจันทน์หมู่บ้านหาดสองแคว ได้ถูกกวาดต้อนมาจากเมืองลาวเวียงจันทน์ ในฐานะเชลยศึกสงคราม แรกเริ่มถูกส่งเข้ามาตั้งหลักแหล่งอยู่บนฝั่งตะวันตกของแม่น้ำน่านที่หมู่บ้านกองโค ตำบลคอรุมอำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์ ในปัจจุบันเมื่อชุมชนขยายใหญ่ขึ้น จึงขยายขึ้นไปทางทิศเหนือ ตามลำแม่น้ำน่าน จนถึงเขตบ้าน
อ่านเพิ่มเติม